Αντιμετώπιηση του Χρόνιου πόνου – Τί είναι το RF ablation;

Αντιμετώπιση του Χρόνιου Πόνου

Η αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου αποτελεί ένα πολύ σύνθετο πρόβλημα της σύγχρονης ιατρικής. Έχουμε πολλές μη χειρουργικές τεχνικές στη διάθεσή μας και το πιο σημαντικό είναι η κατάλληλη επιλογή της μεθόδου εξατομικευμένα για τον κάθε ασθενή.

Οι κατηγορίες φαρμάκων που χρησιμοποιούμε είναι πολλές, αλλά δυστυχώς τα φάρμακα δεν είναι πάντα αρκετά για την πλήρη ύφεση του πόνου.

Τι είναι ο ‘πόνος’;

Ο πόνος είναι ένα ερέθισμα που μεταφέρεται από την περιφέρεια στον εγκέφαλο με τα νεύρα. Για να νιώσουμε πόνο πρέπει ο εγκέφαλός μας να ‘ενημερωθεί’ ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα σε κάποιο σημείο του σώματός μας. Η ενημέρωση αυτή γίνεται με τα νεύρα που περνάνε από τη σπονδυλική μας στήλη και καταλήγουν στον εγκέφαλό μας. 

Αν μπορούσαμε λοιπόν να εμποδίσουμε την ‘ενημέρωση’ του εγκεφάλου μας για το πρόβλημα- τότε δε θα πονούσαμε! Παρόλο που αυτό ακούγεται αρκετά απλοϊκό είναι αρκετά καλή περιγραφή της πραγματικότητας. Και ο τρόπος που έχουμε να το κάνουμε αυτό είναι το RF ablation.

RF ablation

Οι ‘ραδιοσυχνότητες’ είναι μία τεχνική ελάχιστης παρεμβατικότητας (minimal invasive technique) που εφαρμόζεται πάνω στα νεύρα για να σταματήσει η μετάδοση της αίσθησης του πόνου στον εγκέφαλο. Χρησιμοποιεί θερμότητα συνεχόμενη ή σε κύματα για να ‘καταστρέψει’ ή να τροποποιήσει της νευρικές ίνες εκείνες που είναι υπεύθυνες για τη μεταφορά του πόνου.

Η μέθοδος χρησιμοποιείται για να θεραπεύσει το χρόνιο πόνο κυρίως. Οι παθήσεις που αποδεδειγμένα μπορούν να αντιμετωπιστούν με αυτή τη μέθοδο είναι η χρόνια οσφυαλγία από εκφυλιστική σπονδυλοαρθροπάθεια, η ιερολαγονίτιδα, αλλά και η χρόνια αυχεναλγία. Επίσης χρησιμοποιείται για την ισχιαλγία, αλλά και εκτός της σπονδυλικής στήλης για πόνο στο γόνατο από αρθρίτιδα, στην πύελο ή στη βουβωνική περιοχή. 

Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι:

• Ο ασθενής αποφεύγει ένα χειρουργείο
• Γίνεται χωρίς νάρκωση, με την είσοδο μίας μικρής βελόνας.
• Έχει άμεση ανακούφιση από τον πόνο.
• Δεν απαιτείται χρόνος αποθεραπείας.
• Βελτιώνεται η λειτουργικότητα του ασθενούς
• Ταχύτατη επιστροφή στην εργασία  και την καθημερινότητά του.

Ποιος ασθενής έχει ένδειξη για RF ablation

Η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί σε όποιον ασθενή πάσχει από χρόνιο πόνο. Προϋπόθεση είναι ο ασθενής να έχει ένα θετικό δοκιμαστικό block του νεύρου/ υποδοχέα. Αυτό σημαίνει ότι γίνεται κατευθυνόμενα μία έγχυση φαρμάκου (τοπικό αναισθητικό) στο νεύρο. Αν αυτό βελτιώσει τον πόνο για έστω και μικρό χρονικό διάστημα, ο ασθενής έχει ένδειξη για RF ablation.

Είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί ότι στους ασθενείς αυτούς πρέπει να γίνει μία πολύ ενδελεχής εξέταση από εξειδικευμένο ιατρό, έτσι ώστε να αποκλειστούν αίτια πόνου που χρήζουν διαφορετικής αντιμετώπισης.

Ασθενείς που δεν χρήζουν χειρουργικής παρέμβασης ή δεν μπορούν να υποβληθούν σε χειρουργείο λόγω συνοδών προβλημάτων υγείας μπορούν να αντιμετωπιστούν με πολύ καλά αποτελέσματα με αυτή τη μέθοδο και να ανακουφιστούν από το χρόνιο πόνο τους.

Η τεχνική

Η διαδικασία γίνεται στο χώρο του χειρουργείου για δύο λόγους.

1. Για να εξασφαλιστούν οι άσηπτες συνθήκες που χρειάζονται για την ασφαλή διενέργεια της μεθόδου.
2. Για να είναι διαθέσιμα όλα τα απαραίτητα μέσα- ακτινοσκόπηση, μηχάνημα υπερήχων, πηγή ραδιοκυμάτων.

Για να είναι η διαδικασία όσο το δυνατό λιγότερο δυσάρεστη, ‘μουδιάζουμε’ το δέρμα με τοπικό αναισθητικό. Στη συνέχεια προωθούμε μία ειδική βελόνα κοντά στο νεύρο που θέλουμε. Η καθοδήγηση της βελόνας γίνεται είτε με τη χρήση του ακτινοσκοπικού που έχει πολύ μικρή δόση ακτινοβολίας είτε με τη χρήση υπερήχων, ανάλογα με την περιοχή που στοχεύουμε. Η επιβεβαίωση της θέσης της βελόνας γίνεται με έγχυση ειδικής σκιαγραφικής ουσίας.

Στη συνέχεια γίνονται τεστ με μικρής έντασης ρεύματα, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι η βελόνα είναι στην ιδανική θέση κοντά στις ίνες του νεύρου που μεταφέρουν τον πόνο. Κατά τη διάρκεια αυτών των τεστ ο ασθενής πρέπει να έχει τις αισθήσεις του και να συνεργαστεί, ώστε να επιβεβαιώσει ότι νιώθει τα ερεθίσματα που του δίνονται.

Όταν επιβεβαιωθεί η ιδανική θέση της βελόνας γίνεται η αύξηση της θερμοκρασίας σύμφωνα με το κατάλληλο για την περιοχή πρωτόκολλο. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας που διαρκεί λίγα λεπτά, μπορεί να υπάρχει μία πολύ ήπια ενόχληση, η οποία όμως υποχωρεί πλήρως μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία.

Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας ο ασθενής μπορεί να αποχωρήσει από την κλινική σχεδόν άμεσα. Δε χρειάζεται νοσηλεία. Δεν απαιτούνται ειδικά φάρμακα μετά από αυτήν την παρέμβαση.

Αποτελέσματα

Στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται ποσοστό επιτυχίας με τη συγκεκριμένη μέθοδο 70-80% στους κατάλληλα επιλεγμένους ασθενείς.

Μπορεί να εμφανιστεί επανανεύρωση της περιοχής μετά από 8-18 μήνες και άρα επανεμφάνιση κάποιου ποσοστού του πόνου και τότε η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί.

Επιπλοκές

Η μέθοδος είναι πολύ ασφαλής με ελάχιστες επιπλοκές. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται σπάνια λοίμωξη, νευρίτιδα, νεύρωμα, παρωδική επιδείνωση του πόνου και αποτυχία ανακούφισης από τον πόνο.